ความสามารถในการทำงานให้สำเร็จลุล่วงในองค์กรนั้นมีต้นกำเนิดมาจากสามแหล่ง … ขึ้นอยู่กับลักษณะและอายุขององค์กรที่ว่านั้น
😎 หนึ่ง — ความสามารถที่มาจากคน ที่อยู่ติดกับตัวคนที่ทำงานอยู่ในองค์กรนั้น มันคือความรู้ทักษะและประสบการณ์ในการเอาตัวรอดของแต่ละบุคคล มันยืดหยุ่นที่สุดเท่าที่สมองและจิตใจของคนจะทำได้ มันจึงปรับเปลี่ยนไปได้ตามสถานการณ์ที่ไม่แน่นอน
ในขณะเดียวกันมันขยายตัวไม่ได้ เราไม่สามารถทำโคลนนิ่งให้คนเก่งๆแตกตัวออกมาเพื่อจัดการกับงานปริมาณมหาศาลที่รออยู่ตรงหน้าได้ มันจึงเป็นปัญหาคอขวดและเป็นความเสี่ยงอย่างสูงถ้าใครคนใดคนหนึ่งลาจากเราไปเพราะความรู้และทักษะทุกอย่างจะหายไปพร้อมกับคนคนนั้นด้วย
สตาร์ทอัพคือตัวอย่างที่เด่นชัดสำหรับเรื่องนี้ ทุกคนคือคนสำคัญ ทุกคนต้องการกันและกัน ถ้ามีความสามัคคีทุกคนจะสามารถจับมือกันเผชิญหน้ากับปัญหาใหม่ๆที่วิ่งเข้ามาหาได้
📄 สอง — ความสามารถที่เกิดขึ้นจากกระบวนการที่เป็นรูปแบบ เมื่อผ่านไประยะหนึ่งทุกองค์กรจะคิดถึงการขยายตัวของความเก่งกาจของคน ทุกองค์กรจะเริ่มคิดถึงกระบวนการมาตรฐานในการทำงานแต่ละอย่าง กฎเกณฑ์ ระเบียบปฏิบัติ นโยบาย ข้อตกลง และข้อยกเว้นจะถูกกำหนดขึ้น มันเป็นการโอนถ่ายความรู้ทักษะประสบการณ์จากคนมาเป็นสิ่งที่จับต้องได้มากขึ้นอย่างคู่มือการทำงาน เนื้อหาในห้องอบรมพนักงานใหม่และรูปแบบการทำงานวันต่อวันซึ่งมันเป็นสิ่งที่ขยายตัวได้ และมันเป็นสิ่งที่ช่วยลดการพึ่งพาใครคนใดคนหนึ่งลงไปได้
แต่สิ่งที่ต้องหายไปคือความยืดหยุ่นในการทำงาน ถ้าต้องเผชิญหน้ากับปัญหาใหม่ที่กระบวนการที่สร้างไว้จัดการไม่ได้ นั่นคือความเสี่ยง เพราะเมื่อกระบวนการถูกหยิบมาใช้สักระยะหนึ่งแล้วการเปลี่ยนแปลงนั้นจะยากและไม่มีใครคนใดคนหนึ่งถึงแม้ว่าเค้าจะเก่งกาจแค่ไหนจะเปลี่ยนแปลงมันได้ด้วยตัวคนเดียว
เราพบเห็นตัวอย่างองค์กรที่ถูกขับเคลื่อนด้วยกระบวนการมากมาย องค์กรขนาดกลางและใหญ่ทุกแห่ง สำนักงานกฎหมาย บริษัทที่ปรึกษา โรงเรียน โรงแรม … มากมาย
❤️ สาม — ความสามารถที่ผูกติดกับวัฒนธรรมองค์กร ถ้าองค์กรนั้นมีอายุยืนยาวพอวัฒนธรรมในการทำงานและในการใช้ชีวิตอยู่ร่วมกันจะถูกสร้างขึ้น ไม่ว่าจะด้วยความตั้งใจหรือไม่ก็ตามทุกองค์กรจะมีวัฒนธรรมเป็นของตัวเอง และสิ่งนี้คือต้นกำเนิดของความสามารถในการทำงานที่มีอานุภาพรุนแรงที่สุด ไม่มีกระบวนการไหนหรือไม่มีใครคนใดต่อให้เป็นเจ้าของหรือผู้บริหารสูงสุดขององค์กรนั้นจะต่อต้านได้ ถ้าวัฒนธรรมองค์กรแข็งแรงไปในทางที่ดีมันคืออาวุธที่สำคัญที่สุดที่เราจะมีได้ในโลกธุรกิจ แต่ถ้ามันเข้มแข็งไปในทางที่แย่ … ไม่อยากจะคิด
วัฒนธรรมองค์กรนั้นไม่ใช่แค่ขยายตัวได้แต่มันเป็นโรคติดต่อชนิดหนึ่งเลยทีเดียว การเรียนรู้และซึมซับมันนั้นง่ายและใช้เวลาน้อยมาก หนึ่งสัปดาห์ของพนักงานใหม่อาจจะรู้จักคนไม่กี่คน เข้าใจกระบวนการทำงานแค่ไม่กี่ส่วน แต่เค้าจะเรียนรู้ได้ชัดเจนเลยว่า “อยู่ที่นี่ต้องทำตัวยังไง”
องค์กรที่ถูกขับเคลื่อนด้วยวัฒนธรรมก็มีให้เห็นมากมาย ที่ประสบความสำเร็จอย่างสูงก็ใช่ ที่กำลังกระเสือกกระสนนั่นก็ใช่ แม้แต่ที่อยู่กลางๆและพยายามปรับตัวก็ใช่อีก วัฒนธรรมองค์กรมีอยู่ทุกที่และเป็นปัจจัยสำคัญของการคงอยู่หรือเสื่อมสลายไปของทุกองค์กร
การทำความเข้าใจถึงความสำเร็จหรือล้มเหลวขององค์กรสักแห่งจึงต้องมองในสามระดับว่าองค์กรแห่งนี้ถูกขับเคลื่อนด้วยคนกระบวนการหรือวัฒนธรรม
- ในสภาพแวดล้อมที่กำลังเปลี่ยนแปลงและไม่มีอะไรแน่นอน (สตาร์ทอัพ) คนคือปัจจัยสำคัญที่สุด
- เมื่อผ่านจุดนั้นมาแล้ว การพัฒนาต่อไปเป็นธุรกิจที่สมส่วนและเติบโตอย่างแข็งแรงนั้นแค่คนอย่างเดียวไม่พอเพราะเราต้องการกระบวนการที่มีประสิทธิภาพเข้ามาเสริมด้วย
- แต่เมื่อไรก็ตามที่เรามองหาการเติบโตอย่างก้าวกระโดดเพื่อความสำเร็จอย่างสูงยิ่ง คนและกระบวนการไม่ส่งผลกระทบเท่ากับการมีวัฒนธรรมองค์กรที่เข้มแข็งไปในทางบวก
และกลับมามองตัวเองวันนี้ … เราในฐานะบุคคลและเราในฐานองค์กรนั้นอยู่จุดไหน เราพอใจกับความเป็นไปในทุกวันนี้มาแค่ไหน … และเราน่าจะเริ่มมองเห็นแล้วว่าอะไรที่เป็นปัญหา — คน กระบวนการ หรือวัฒนธรรม