อีกสิ่งหนึ่งที่ทำให้ผมมีความสุขกับการทำงานทุกวันนี้คือความอิสระ มีอิสระในความคิด อิสระในการเลือก อิสระในการทำ และอิสระในการล้มเหลว — มากขึ้น
มันคงจริงที่ยิ่งองค์กรมีขนาดใหญ่ขึ้น ความมีอิสระก็ยิ่งเล็กลง มันไม่ได้เกี่ยวว่าเราเป็นเด็กใหม่หรือเราเป็นหัวหน้าแผนก ทุกอย่างเป็นลำดับขั้นบันได แม้แต่คนที่เราคิดว่าอยู่สูงสุดของห่วงโซ่อาหารก็ไม่ได้มีอิสระในความคิดและการตัดสินใจ — เหนือฟ้ายังมีฟ้า
ในขณะที่ทุกคนรู้ว่าความรู้สึกมีอิสระเป็นเรื่องสำคัญในการทำงานแต่น้อยคนนักที่จะได้อภิสิทธิ์ตรงนั้น ในขณะที่เราได้รับรู้รับฟังจากหัวหน้างานอยู่ตลอดเวลาว่า “ที่นี่เราเปิดรับความคิดเห็นอย่างเต็มที่ มีคอมเม้นท์อะไรก็เสนอได้นะ” แต่ความจริงที่เกิดขึ้นคือเรากลับรู้สึกว่าได้แค่พูดแต่ไม่มีคนฟัง* เพราะแม้แต่ตัวหัวหน้างานเองก็ถูกจำกัดอิสระทุกอย่างอีกทอดนึงเหมือนกัน
กับเรื่องนี้ผมรู้สึกว่ามันเป็นเรื่องของขนาดองค์กรที่เป็นอุปสรรคสำคัญ เมื่อระดับความมีอิสระแปรผกผันกับจำนวนคนและจำนวนขั้นบันได ถ้าอยากให้อิสระมากขึ้นเราก็ต้องลดขนาดองค์กรลง — ตรงไปตรงมา
แทนที่จะให้คน 20% เป็นเจ้าของคำว่าอิสระ 80% ขององค์กร … ลองคิดใหม่ทำใหม่ให้คน 80% เป็นเจ้าของคำว่าอิสระ 80% ดูบ้างก็น่าจะดี
ผมอยู่บนสุดของห่วงโซ่อาหารของบริษัทตัวเอง เช่นเดียวกับเพื่อนๆที่ทำงานด้วยทุกคน ผมและทีมงานมีอิสระเต็มที่ในการคิดและตัดสินใจในทุกเรื่อง … หลายคนอาจจะคิดว่า “ใช่ซี๊ พวกเธอมันทีมเล็กๆ คิดอยากทำอะไรก็ได้” ก็นั่นแหละคีย์เวิร์ดเลย ฮ่าๆ
ทุกวันนี้ผมไม่ต้องรีพอร์ตใครซึ่งไม่ได้แปลว่าผมตัดสินใจด้วยตัวเองทุกเรื่อง กลับกันครับ ผมไม่เคยทำอะไรโดยพลการแต่แทนที่จะเรียกว่า “รายงาน” (Report) ผม “แจ้งให้” (Inform) เพื่อนทุกคนรับทราบเวลาที่ผมต้องการข้อมูลสนับสนุนและความคิดเห็นที่แตกต่างก่อนตัดสินใจเรื่องสำคัญๆ
เพราะความมีอิสระต้องการคำแนะนำ (Recommendation) ไม่ใช่คำสั่ง (Order)
เพราะความมีอิสระต้องการความเป็นเจ้าข้าวเจ้าของ (Sense of Ownership) ไม่ใช่การตัดสินใจที่มีเงื่อนงำ แหะๆ 🙊
ป.ล. เรากลับรู้สึกว่าได้แค่พูดแต่ไม่มีคนฟัง * — อิสระไม่ได้แปลว่าทุกสิ่งที่เราคิดและเสนอต้องได้รับการนำไปปฏิบัติทุกครั้งหรือทุกคนมีสิทธิ์มีเสียงเท่ากันเหมือนระบอบประชาธิปไตยแต่มันควรได้รับการตอบสนอง เช่น ถ้าสิ่งที่เราเสนอไม่ถูกเลือก เราก็อยากรู้เหตุผลว่าทำไมถึงเป็นแบบนั้นและสิ่งที่ถูกเลือกดีกว่าสิ่งที่เรานำเสนออย่างไร